Het kiezen van een nieuwe videokaart is altijd lastig. Wat heb je nodig en hoeveel wil je uitgeven zijn meestal de eerste vragen die naar boven komen, maar er is meer om rekening mee te houden bij het kiezen van een nieuwe videokaart.
Hoe kies je een juist budget?
Besluit hoeveel je uit wil geven aan een videokaart. Dit zorgt er direct al voor dat je kan gaan filteren op bepaalde videokaarten. Een vuistregel voor het budget voor de videokaart is ongeveer 40% van de prijs van de volledige build. Wil je bijvoorbeeld een pc gaan kopen voor 1000 euro, houdt dat in ieder geval 400 euro hiervan apart voor de videokaart.
Wat voor performance heb je nodig?
Videokaarten verschillen onderling flink op het gebied van performance. Zo liggen de Nvidia GeForce RTX 3060 en RTX 4080 bijvoorbeeld bijna 300% uit elkaar. Om de beste performance te bepalen kun je kijken naar de specificaties van een videokaart. Hoeveel cores, videogeheugen, wat is de clockspeed en geheugen bandbreedte. Dit zegt echter niet alles over een videokaart. Zelf kijk ik altijd naar betrouwbare benchmarks op YouTube van GamersNexus of HardwareUnboxed en kijk ik op sites als techspot.com en techpowerup.com/gpu-specs. Hier wordt de performance van verschillende videokaarten vergeleken binnen verschillende programma's en games. Vaak kun je ook vrij eenvoudig benchmarks vinden op YouTube of gewoon door te Googlen op de specificaties die je zelf voor ogen hebt.
Onderstaand is een tabelletje met een aantal videokaarten en de gemiddelde FPS getest in 15 games op 1080p. Zo kun je in 1 oogopslag zien welke kaarten de performance bieden die jij zoekt. Hou er rekening mee dat de tests zijn gedaan met triple A games zoals COD Warzone, Dying Light 2 en The Last of Us Part 1. In games zoals Valorant en CS2 zullen al deze videokaarten meer dan genoeg performance leveren!
Gemiddelde FPS | Prijs | |||
91 | 299,00 | |||
162 | 609,99 | |||
161 | 599,00 | |||
126 | 439,90 |
Is goede koeling nodig?
Videokaarten kunnen erg heet worden, vooral tijdens intensieve taken zoals gamen of renderen. Vooral de meer high-end videokaarten zoals de RTX 4080, 4090 of de AMD RX 7900 XTX kunnen erg warm worden omdat deze meer stroom gebruiken en dus meer hitte opwekken. Kijk daarom altijd goed wat voor soort koeling er op de videokaart zit. Het grootste verschil zit hem meestal in het aantal fans, 2 of 3, en de grootte van het koelblok (heatsink). Daarnaast is het ook altijd een goed idee om een review op te zoeken over een specifiek model. Een ding om rekening mee te houden is de geluidsproductie. Wanneer er een klein koelblok en 1 of 2 fans op een videokaart zitten, kan het zijn dat de fans hard moeten werken om de kaart koel te houden. Dit brengt natuurlijk meer geluid met zich mee. In de meeste reviews laten ze ook wel geluidstests zien.
Wat voor verschil maakt een merk?
Elk videokaart merk maakt een eigen variant van een bepaalde kaart en elk merk doet dat op een eigen manier. Vaak heeft een merk ook meerdere varianten van een videokaart. Neem bijvoorbeeld de Nvidia RTX 3080 en het merk MSI. MSI heeft 4 verschillende varianten, de VENTUS 3X PLUS, GAMING Z TRIO, Suprim X en Sea Hawk X. Qua uiterlijk verschillen deze kaarten sowieso al van elkaar, maar hiernaast zie je ook dat bij de meer budget gerichte kaart, de VENTUS, de boost clock een stuk lager ligt, er 2x8pin aansluitingen zijn i.p.v. 3 zoals bij de Suprim X en dat de kaart een stuk kleiner is en dus minder goede koeling heeft. Hier zit natuurlijk een prijsverschil in waardoor elke kaart een bepaalde waarde heeft. Wanneer je kiest voor een duurder model van een bepaald merk, krijg je iets betere performance, betere koeling, een mooier design en meer features zoals een dual bios switch.
Wat is een future proof videokaart?
Future proofen is ervoor zorgen dat in dit geval de videokaart zo lang mogelijk mee gaat. Dit kun je doen door een duurder/hoger model aan te schaffen die de komende jaren aan je eisen zal voldoen. Hiervoor kun je kijken naar de resolutie waar je op speelt, welke games je speelt, hoeveel fps je wil halen en op welke kwaliteit je wil spelen. Speel je bijvoorbeeld CS:GO op 1080p 240hz, dan heb je geen super dure videokaart nodig om over 3 jaar nog steeds meer dan 240fps te kunnen halen, bijvoorbeeld een Nvidia GeForce RTX 3060. Speel je triple A games het liefst op 4k 120hz, ja dan zul je een erg sterke videokaart aan moeten schaffen zoals een AMD Radeon RX 7900 XTX of de Nvidia GeForce RTX 4080.
Praktische dingen om rekening mee te houden
Form factor: Dit is erg belangrijk om in de gaten te houden want je moet natuurlijk wel genoeg ruimte in de behuizing hebben zodat de videokaart past. Voor vrijwel alle behuizingen zijn de afmetingen beschikbaar en staat er meestal ook bij wat de maximale videokaart lengte en breedte is. Tegenwoordig moet je ook rekening houden met het aantal sloten wat de videokaart in gebruik neemt.
TDP: Dit staat voor "Thermal Design Power" en het geeft aan hoeveel warmte een videokaart maximaal kan produceren als deze volledig belast wordt. Dit getal wordt uitgedrukt in watt. Het TDP helpt je te bepalen hoe goed de videokaart gekoeld moet worden om te voorkomen dat deze oververhit raakt. Het geeft ook een idee van hoeveel stroom de videokaart gebruikt wanneer deze volledig belast wordt. Dus, als je een computer samenstelt of een nieuwe videokaart kiest, is het zeker goed om te kijken naar de TDP zodat je weet wat je kan verwachten qua hitte en stroomverbruik.
Aansluitingen en ondersteuning voor meerdere monitoren: Overweeg welke soorten aansluitingen de videokaart nodig heeft (zoals HDMI, DisplayPort, DVI) en of deze ondersteunt hoeveel monitoren je wilt aansluiten. De meeste gaming monitoren gebruiken DiplayPort of HDMI, maar mocht je een oudere monitor aan willen sluiten dan zou het best kunnen dat deze nog een DVI of VGA kabel gebruikt.
Afmetingen: Het is erg belangrijk om goed te kijken hoe groot de videokaart is en of deze in de behuizing past. Zelf gebruik ik meestal Tweakers en de site van de producent om de afmetingen en de maximale ondersteuning van de behuizing te checken.